65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşları İle Özürlü ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Resmi Gazete de Yayınlandı

25 Mart 2014  SALI

Resmî Gazete

Sayı : 28952

YÖNETMELİK

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıve Maliye Bakanlığından:

65 YAŞINI DOLDURMUŞMUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KİMSESİZ TÜRK

VATANDAŞLARI İLE ÖZÜRLÜVE MUHTAÇTÜRK VATANDAŞLARINA

AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA YÖNETMELİKTE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 –25/1/2013 tarihli ve 28539 sayılıResmîGazete’de yayımlanan 65 YaşınıDoldurmuşMuhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarıile Özürlüve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmeliğin adı; “65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarıile Engelli ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Yönetmelik”şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2 –AynıYönetmeliğin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kollarıaçısından zorunlu olarak sigortalıolunmasıgereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmışya da nafaka bağlanmasımümkün olanlar hariçolmak kaydıyla, her ne nam altında olursa olsun her türlügelirler toplamıesas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı16 yaşından büyükler için belirlenmişolan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olanlar ile aynıtutardan fazla gelir sağlamasımümkün olmayanlardan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşınıdoldurmuş Türk vatandaşlarını,”

“b) 65 yaşını doldurmamış olmasının yanısıra ilgili mevzuatı çerçevesinde yetkili hastanelerden alınacak sağlık kurulu raporu ile toplam olarak en az % 70 oranında engelli olduğu belirlenmek suretiyle başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde engelli olduklarını kanıtlamış ve 18 yaşınıdoldurmuş Türk vatandaşlarından; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kollarıaçısından zorunlu olarak sigortalıolunmasıgereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmışya da nafaka bağlanmasımümkün olanlar hariçolmak üzere, her ne nam altında olursa olsun her türlügelirler toplamıesas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı16 yaşından büyükler için belirlenmişolan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olduğu ya da aynıtutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığıSosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarıtarafından tespit olunarak muhtaçlığına karar verilenleri,”

“c) 65 yaşını doldurmamış olmasının yanısıra ilgili mevzuatı çerçevesinde yetkili hastanelerden alınacak sağlık kurulu raporu ile toplam olarak % 40 ila % 69 arası engelli olduklarını kanıtlamış, 18 yaşınıdoldurmuşve talebine rağmen Türkiye İşKurumu tarafından işe yerleştirilememişolan Türk vatandaşlarından; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kollarıaçısından zorunlu olarak sigortalıolunmasıgereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmışya da nafaka bağlanmasımümkün olanlar hariçolmak üzere, her ne nam altında olursa olsun her türlügelirler toplamıesas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı16 yaşından büyükler için belirlenmişolan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olduğu ya da aynıtutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığıSosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarıtarafından tespit olunarak muhtaçlığına karar verilenleri,”

“ç) Nafaka bağlanan veya nafaka bağlanmasımümkün olanlar ile sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlanan durumunda ya da uzun vadeli sigorta kollarıaçısından zorunlu olarak sigortalıolunmasıgereken bir işte çalışan durumunda kendisine bakmakla yükümlü bir yakını bulunan engelli çocuklar hariçolmak kaydıyla; Türk vatandaşı olan, 18 yaşını tamamlamamış ve ilgili mevzuatı çerçevesinde yetkili hastanelerden alınacak sağlık kurulu raporu ile toplam olarak en az % 40 oranında engelli oldukları kanıtlanmış durumundaki engelli yakınlarının bakımını fiilen yürüten Türk vatandaşlarından, her ne nam altında olursa olsun her türlügelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden daha az olduğu ya da aynı tutardan fazla gelir sağlamasının mümkün olmadığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından tespit olunarak muhtaçlığına karar verilenleri,”

MADDE 3 –Aynı Yönetmeliğin 4 üncümaddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ç) Hane: Şehir dışında öğrenim gören çocuklar dâhil olmak üzere, aralarında akrabalık bağıbulunsun ya da bulunmasın adrese dayalınüfus kayıt sistemine göre aynıkonut ya da aynıkonut bölümüne kaydedilmiş kişi veya kişilerden sosyal inceleme raporu ile birlikte yaşadığı tespit olunanları,”

MADDE 4 –AynıYönetmeliğin 5 inci maddesinin beşinci fıkrasının birinci ve ikinci cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Yaşlı aylığı başvurularında, herhangi bir belge talep edilmemesi esastır. Engelli aylıklarıve 18 yaşaltıengelli yakını aylığı başvurularında aşağıdaki belgeler istenir.”

MADDE 5 –AynıYönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası, ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri ile beşinci fıkrasıaşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkranın (ç) bendi yürürlükten kaldırılmışve anılan maddeye altıncıfıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmişve müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

“(1) Her ne nam altında olursa olsun her türlügelirler toplamıesas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı16 yaşından büyükler için belirlenmişolan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olanlar ile aynıtutardan fazla gelir sağlamasımümkün olmayanlar, 2022 sayılıKanunun uygulanmasında muhtaçsayılır.”

“c) Nafaka bağlanmışveya bağlanmasımümkün olanlar,”

“d) Herhangi bir şekilde hane içinde kişi başına düşen gelir tutarı, birinci fıkrada belirtilen tutara eşit veya üzerinde olanlar ile aynıtutara eşit veya üzerinde gelir sağlamasımümkün olanlar,”

“(5) Kişinin, 65 yaşınıdoldurmuşolmasıya da %40 ila %69 oranlarında engelinin bulunması sebebiyle bu Yönetmelik çerçevesinde aylık alması, fiilen bakımını üstleneceği engelli yakınıbulunması durumunda 18 yaş altı engelli yakını aylığı bağlanmasına engel teşkil etmez.”

“(7) Aylık başvurusunda bulunan kişiye 22/10/2001 tarihli ve 4721 sayılıTürk Medeni Kanununun 364 üncümaddesine göre tespit edilen yakınlarından nafaka bağlanmasının mümkün olup olmadığı Mütevelli Heyet tarafından tespit edilir. Nafaka bağlanması mümkün olduğu belirlenenlerin aylık başvurusu reddedilir. Nafaka bağlanması mümkün olmadığı belirlenenler hakkında ise, bu Yönetmeliğin durumlarına uygun hükümleri çerçevesinde işlem tesis olunur.”

MADDE 6 –AynıYönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Mütevelli Heyetinin kararları 2022 modülü kullanılarak sisteme işlenir.”

MADDE 7 –Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasıve dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmişve anılan maddeye aşağıdaki beşinci fıkra eklenmiştir.

“(3) Aylıklar üçer aylık dönemler halinde peşin olarak ödenir. Bu ödemeler; hak sahiplerinin kendilerine veya durumlarına göre vekillerine, vasilerine, kayyumlarına veya velilerine yapılır.”

“(4) Aylık türlerine göre,

a) Yaşlı aylığı: 2022 sayılıKanunun 1 inci maddesinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısıile çarpımısonucu bulunan tutarda,

b) Engelli aylığı: 2022 sayılıKanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısıile çarpımısonucu bulunan tutarda,

c) Başkasının yardımıolmaksızın hayatınıdevam ettiremeyecek derecede engelli aylığı: 2022 sayılıKanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısıile çarpımısonucu bulunan tutarda,

ç) 18 yaş altı engelli yakını aylığı: 2022 sayılıKanunun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen gösterge rakamının memur aylık katsayısıile çarpımı sonucu bulunan tutarda,

ödemeyapılır.”

“(5) 2022 sayılıKanunun 1 inci ve 2 nci maddelerinde belirtilen gösterge rakamlarının, yılımerkezi yönetim bütçe kanununda farklıolarak tespit edilmişolmasıhalinde ödemelere esas tutar, bütçe kanunundaki gösterge rakamıesas alınarak hesaplanır.”

MADDE 8 –AynıYönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Aylık bağlama işlemi tamamlananlara ait bilgiler, 5510 sayılıKanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) numaralıalt bendine göre, 18 yaşaltıengelli yakınıaylığında, 18 yaşından küçük engellilerin bakımıamacıyla aylık bağlanacak kişilerden genel sağlık sigortalısıveya bakmakla yükümlüolunan kişi durumunda olmayanlar 5510 sayılıKanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralıalt bendine göre genel sağlık sigortasıkapsamına alınmalarıamacıyla Genel Müdürlük tarafından sistem üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilir ve bu bildirim sonrasında ilgililer genel sağlık sigortalısı olarak Sosyal Güvenlik Kurumunca tescil olunurlar.”

MADDE 9 –AynıYönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi, ikinci fıkrasının birinci cümlesi ile (c), (ç), (d), (ğ) ve (h) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Yaşlıaylığıve engelli aylıkları, aşağıda belirtilen hallerde geçici olarak durdurulur.”

“Yaşlıaylığıve engelli aylıkları, aşağıda belirtilen hallerde kesilir.”

“c) 18 yaşaltıengelli yakınıaylığıalanlar için engellinin 18 yaşınıdoldurması.”

“ç) 18 yaşaltıengelli yakınıaylığıalanlar için bakıcıile bakılanın aynıhanede ikamet etmediğinin veya aynıhanede ikamet etse dahi fiili bakımın gerçekleşmediğinin ya da aylığın engelli için kullanılmadığının tespit edilmesi.”

“d) Türk vatandaşlığından çıkarılma ya da Türk vatandaşlığımuhafaza edilmeksizin yabancımemleket uyruğuna girilmesi.”

“ğ) 7 nci maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (e) ve (f) bentlerinde belirtilen sebeplerle veya nafaka almakta olmasıya da hane içinde kişi başına düşen gelirin muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde olmasısebebiyle aylık bağlanmasıkoşullarının kaybedilmesi.”

“h) Nafaka alabilecek olmasıya da muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde hane içinde kişi başına düşen gelir elde edebilecek olmasıya da başka sebeplerle muhtaçlık halinin ortadan kalktığının tespit edilmesi.”

MADDE 10 –AynıYönetmeliğin 13 üncümaddesinin birinci fıkrasıaşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(1) Yaşlıaylığıbağlananlardan %70 ve üzeri oranda engelli olduklarınıengelliler için sağlık kurulu raporu ile kanıtlayanların aylıklarıbaşkasının yardımıolmaksızın hayatınıdevam ettiremeyecek derecede engelli aylığına dönüştürülür. Ancak %40 ila %69 arasıoranda engelliler için sağlık kurulu raporuna sahip 65 yaşınıdoldurmuşvatandaşlara sadece yaşlıaylığıbağlanır.”

MADDE 11 –AynıYönetmeliğin 19 uncu maddesinin ikinci fıkrasıyürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 12 –AynıYönetmeliğin geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralıalt bendi yürürlükten kaldırılmış; aynıfıkranın (a) bendinin (12) numaralıalt bendi ile mevcut (c) ve (ç) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; söz konusu fıkraya (a) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (b) bendi eklenmişve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.

“12) 2022 sayılıKanun gereğince bağlanan aylıklar hariçolmak kaydıyla, 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılıSosyal Hizmetler Kanununun Ek 7 nci maddesi gereğince yapılan evde bakım ödemeleri dahil, sürekli ve düzenli olarak alınan şartlıeğitim yardımı, şartlısağlık yardımı, eşi vefat etmişkadınlara yönelik yardım, burs, harçlık gibi nakdîolarak verilmekte olan sosyal yardımların aylık ortalaması,”

“c) Hanenin harcama durumu; emsal kira bedeli hariçgıda, giyim, ısınma, eğitim, sağlık, ulaşım, eğlence ve benzerlerine yapılan yıllık ödemelerin aylık ortalamasıdâhil edilerek yapılan hesaplama ile belirlenir.”

“ç) Harcamalar, hanenin gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınır. Emsal kira bedeli dışındaki harcamalar birinci fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak gelir tutarından hiçbir şekilde çıkarılamaz.”

“b) Vergi indirimlerinden faydalanılarak alınan ve engelli adına kayıtlıolan araçlar için vergiler indirilmiştutarın 120’de biri dikkate alınarak hanenin geliri hesaplanır.”

MADDE 13 –AynıYönetmeliğin;

1) 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “özürlü”, “özür”ibareleri sırasıyla “engelli”, “engel”,

2) 4 üncümaddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “Özürlü”ibaresi “Engelliler için”,

3) 5 inci maddesinin;

a) Beşinci fıkrasının (a)  bendinde yer alan “Özürlüve başkasının yardımıolmaksızın hayatınıdevam ettiremeyecek derecede özürlüaylığı”, “özürlüsağlık kurulu”ibareleri sırasıyla “Engelli aylıkları”, “engelliler için sağlık kurulu,”, (b) bendinde yer alan “özürlü”, “özürlüsağlık kurulu,”ibareleri sırasıyla “engelli”, “engelliler için sağlık kurulu”,

b) Dokuzuncu fıkrasında yer alan “Özürlüolarak”, “özürlüsağlık kurulu”ibareleri sırasıyla “Engelli aylıklarına”, “engelliler için sağlık kurulu”,

4) 7 nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “özürlü”ibaresi “engelli”,

5) 11 inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “Özürlü”ibaresi “Engelliler için”,

6) Beşinci Bölüm başlığında yer alan “Özürlülüğün”, “Özür”, ibareleri sırasıyla “Engelliliğin”, “Engel”,

7) 12 nci maddesinin kenar başlığında yer alan “Özürlülüğün”ibaresi “Engelliliğin”, ikinci fıkrasının (a) bendinde yer alan  “Özür”, “özür”, “özürlü”ibareleri sırasıyla “Engel”, “engel”, “engelli”, (b) bendinde yer alan “Özür”, “özür”, “özürlü”ibareleri sırasıyla “Engel”, “engel”, “engelli”,

8) 13 üncümaddesinin kenar başlığında yer alan “Özür”ibaresi “Engel”,

a) İkinci fıkrasında yer alan “özürlü”ibaresi “engelli”,

b) Üçüncüfıkrasında yer alan “özür”, “özürlü”, “özürlüsağlık kurulu”ibareleri sırasıyla “engel”, “engelli”, “engelliler için sağlık kurulu”,

c) Dördüncüfıkrasında yer alan “özür”, “özürlü”ibareleri sırasıyla “engel”, “engelliler için”,

ç) Beşinci fıkrasında yer alan “özür”, “özürlü”ibareleri sırasıyla “engel”, “engelliler için”,

9) 21 inci maddesinin;

a) İkinci fıkrasında yer alan  “özürlü”, “özürlülük”ibareleri sırasıyla “engelli”, “engellilik”,

b) Üçüncüfıkrasında yer alan  “özürlü”ibaresi “engelliler için”,

şeklindedeğiştirilmiştir.

MADDE 14 –AynıYönetmeliğe geçici 2 nci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Periyodik sosyal incelemeler

GEÇİCİMADDE 3 –(1) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin üçüncüfıkrasıçerçevesinde yapılmasıgereken ilk periyodik sosyal incelemeler, 1/1/2015 ile 31/12/2015 tarihleri arasında sonuçlandırılır ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmışolan sosyal incelemeler dahil müteakip tüm incelemelere 1/1/2016 tarihinden sonra başlanır.”

MADDE 15 –Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıile Maliye Bakanlığıtarafından müştereken hazırlanan bu Yönetmelik yayımıtarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 16 –Bu Yönetmelik hükümlerini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanıyürütür.