Ve o dağlara bu sene yine kar yağmıştır! Günlerdir beklenen fındık fiyatı açıklanmış, 4 YTL fiyat hayal kırıklığı yaşatmıştır!
FINDIK GERÇEKLERİ-1
Aziz dostlar, Ramazan ayı bütün maneviyatıyla bizi kuşatmışken, Türkiye ekonomi gündemindeki bir diğer konu fındık fiyatları ve politikalarıdır. FINDIK! Hani şu Türkiye’mizin Çiftçisinin %15’ini teşkil eden, yaklaşık 450 bin ailenin üreticisi olduğu, direkt olarak 1,5 milyon insanımızın, dolaylı olarak 8 milyon kişinin geçim kaynağı olan bir bitki, yeşil altın, FINDIK! Samsun’un bir kısmının, Ordu’nun, Giresun’un ve Trabzon’un genelinin bir numaralı geçim kaynağı FINDIK! Görünüşte kolay olmasına rağmen, 1 aylık ama 1 yıla eşdeğer zahmeti olan, Karadeniz bölgesine en kıymetli, Yaratıcı hediyesi; FINDIK! İçi seni dışı beni yakar bir asude yemiş; FINDIK!
Akkuş’umuzun 15 civarında köyünde yetişen fındık, ilçemizin dışında bir olay değildir. Taşlıdere’de Belediye’nin kendine ait binayı, Ziraat Odasına vererek, TMO’ya bağlı fındık alım deposunun açılmasıyla Akkuş, fındık olayının içine girmiştir. Akkuş’un fındık yetiştirmeyen kısmı yani 2/3’ü fındıkla dolaylı yönden bağlıdır, fındık mevsiminde fındık yetiştiren Tekkiraz, Ünye, Fatsa, Terme gibi yerlere giderek 15-20 gün çalışıp, nafakasını doğrultmaya çalışır. Kısacası fındıktan Akkuş halkının %80’inin direkt ya da doğrudan kazandığı ekmeği vardır. Ancak Akkuş’ta halen yaygın fakat doğru olmayan bir kanaat vardır ki, o da şudur: fındıkçı kesimler zengin kesimlerdir, fındıkçı köylülerde yani sahil kesimleri de zengin köylülerdir!(Tatillerini Antalya’da yaparlar, yatları-katları vardır; tabii şaka..) son derece yanlış bir kanaattir!!
Bugün fındığın ekim-dikim, gübreleme, ilaçlama (alfaoksin v.s.), bahçeleme, işçi (yevmiye, yol, yatak yahut yemek) masraflarıyla kilo başına maliyeti 3 YTL’dir! Bunu anne tarafı fındıkçı olan, fındıkta 5 sene Terme, Fatsa, Perşembe taraflarında amelelik yapmış biri olarak biliyor ve söylüyorum. Tabii bunu, bizim Akkuş’un fındıkçı olmayan fakat fındıkta amelelik yapan kesimi de bilmez, o aldığı hazır yevmiyeye bakar; o zanneder ki fındıkçı para üstünde yatan Köy Ağasıdır, bilmez o Fındıkçı o yevmiyeyi hangi kişiden rica-minnet borç aldığını, ya da bilmem hangi fındık tüccarından fındığına karşı avans-rehin olarak aldığını…Halbuki fındıkçının belki gübre, ilaç borcu halen durmakta, markete ve mağazaya borçlu kalmaktadır, üstelik eline bakan çol-çocuğu, evde evlenecek oğlu-uşağı yada kızı vardır; herkes fındıktan gelecek paraya bakmaktadır, eğer işler yolunda gider, fındıkçının parası kalırsa belki arabası varsa değiştirir yada bir araba alır, eşya değiştirir, zaten o para cepte durmaz, 6-7 ayda tükenir, bu arada fındıkçı iyi olursa esnaf da gülecek, alacağını alacak, işler açılacaktır…Fındıkçının elbet güvendiği dağlar vardır, peki ya o güvendiği dağlara kar yağarsa?
Ve o dağlara bu sene yine kar yağmıştır! Günlerdir beklenen fındık fiyatı açıklanmış, 4 YTL fiyat hayal kırıklığı yaşatmıştır! Niye? Çünkü; Bu ücret sadece aşağı kesimlerde ve az yetişen 1.Kalite Giresun levant-yağlı fındık içindir, çoğu bu kalitede değildir, zaten bu sene fındık çok ama randıman düşüktür; böylece fiyat baştan 3.750 fiyata inmiştir, artı TMO’ne kayıtlı olacaksın, kesinti vardır, teslim sırası ve işkence, işlemler vardır neticede ele geçen para 3.250-3.500 YTL’dir, peki fındık tüccarına borçlu olan tüccarın fiyatı olan 2.500-2.750’den vermek zorundaysa ne yapacaktır? Maliyet 3YTL, hesap ortada..peki şimdi ne olacaktır?
Kendisi (benimde 1.5 yıl görev yaptığım) Diyarbakırlı olan Sayın Tarım Bakanı Eker, kameraların karşısında fındığın maliyetini 2 YTL olarak neye göre açıklıyor! Acaba kendisi fındıktan ne kadar anlar, yada kulağına kimler bunu fısıldamıştır? Fındığı her zaman ucuza kapmak isteyen açıkgöz ihracatçılar fısıldamış olmasın?..Aziz dostlar, fındık Türkiye’nin Milli Tarım ürünüdür, bu fiyat diyelim ki yeterli olsa bile, zamanlama yanlıştır! Bazı eksiklikler ve ihmal göze çarpmaktadır. Fakat hata sadece bakanlık ve siyasi iradede midir?(Haftaya devam edeceğiz.).)
Bahadır KAYIM
